آیه 115 سوره صافات

وَ نَجَّيْناهُما وَ قَوْمَهُما مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ (115)

وَ نَجَّيْناهُما وَ قَوْمَهُما: و نجات داديم آن دو و قوم ايشان يعنى بنى اسرائيل را، مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ‌: از اندوه بزرگ كه غرق و گرفتارى در دست دشمنان با اعمال شاقه و آزار و اذيت و كشتن باشد.

«1» مؤمنون/ 101.

جلد 11 - صفحه 149

وَ لَقَدْ مَنَنَّا عَلى‌ مُوسى‌ وَ هارُونَ (114) وَ نَجَّيْناهُما وَ قَوْمَهُما مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ (115) وَ نَصَرْناهُمْ فَكانُوا هُمُ الْغالِبِينَ (116) وَ آتَيْناهُمَا الْكِتابَ الْمُسْتَبِينَ (117) وَ هَدَيْناهُمَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ (118)

وَ تَرَكْنا عَلَيْهِما فِي الْآخِرِينَ (119) سَلامٌ عَلى‌ مُوسى‌ وَ هارُونَ (120) إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ (121) إِنَّهُما مِنْ عِبادِنَا الْمُؤْمِنِينَ (122)

ترجمه‌

و بتحقيق منّت نهاديم بر موسى و هارون‌

و نجات داديم آن دو و قومشانرا از اندوه بزرگ‌

و يارى كرديم آنانرا پس بودند ايشان غلبه‌كنندگان‌

و داديم بآن دو كتاب واضحى را

و هدايت نموديم آن دو را براه راست‌

و باقى گذارديم براى آندو در آيندگان‌

ذكر خير سلام بر موسى و هارون را

همانا ما اينچنين پاداش ميدهيم نيكوكارانرا

همانا آن دواند از بندگان ما كه گروندگانند.

تفسير

خداوند منّان منّت نهاد بر حضرت موسى و هارون از پيغمبران بنى اسرائيل بنبوّت و رسالت و معجزات بسيار و منافع دينى و دنيوى بيشمار و نجات داد آن دو و تمام آنطائفه را كه دوازده قبيله بودند معروف بأسباط از دوازده پسر حضرت يعقوب ارهمّ و غم و اندوه بزرگى كه داشتند از تسلّط قبطيان و فوعون و فرعونيان بر آنها كه بر صغير و كبيرشان رحم نمى‌نمودند و شرح حالشان مكرّر ذكر شده كه بچه اعمال شاقه‌اى وادارشان ميكردند و خداوند ببركت آن دو وجود محترم نصرت داد ايشان را بر دشمنانشان و بر آنها غلبه نمودند بطوريكه نا انقراض عالم ذكر آن در السنه و افواه باقى است و بالاتر از همه آنكه خداوند كتاب تورية را كه مشتمل بر احكام بليغه و نصائح و مواعظ شافيه وافيه كافيه براى اداره امور دنيوى و اخروى آنها در آن عصر تا زمان حضرت عيسى عليه السّلام بود بآن دو عنايت فرمود و بشارت داد در آن معجزه پيغمبر آخر الزّمان از نسل حضرت اسمعيل كه عموى آنها بود و اولاد او را برادران خودشان ميخواندند و آنكه دين او كامل كننده تمام اديان و تا روز قيامت باقى است و هدايت نمود آن دو را براه راست بهشت و ولايت امير المؤمنين و ائمه طاهرين عليهم السلام و بقيّه آيات در قصّه نوح عليه السّلام بيان شد.

وَ نَجَّيناهُما وَ قَومَهُما مِن‌َ الكَرب‌ِ العَظِيم‌ِ (115)

و نجات‌ داديم‌ موسي‌ و هارون‌ و قوم‌ ‌آنها‌ ‌را‌ ‌که‌ بني‌ اسرائيل‌ بودند ‌از‌ كرب‌ عظيمي‌.

كرب‌ عظيم‌ تسلط فرعون‌ و فرعونيان‌ و قبطيان‌ ‌که‌ رجال‌ ‌آنها‌ ‌را‌ ‌به‌ غلامي‌ و عبوديت‌ ميگرفتند و نساء ‌آنها‌ ‌را‌ بكنيزي‌ و كلفت‌ و ابناء ‌آنها‌ ‌را‌ سر مي‌بريدند

جلد 15 - صفحه 184

و ‌آنها‌ ‌را‌ باعمال‌ شاقه‌ وادار ميكردند خداوند تمام‌ فرعونيان‌ ‌را‌ ببلاهاي‌ گوناگون‌ مثل‌ طوفان‌ و جراد و قمل‌ و ضفادع‌ و دم‌ مبتلاء نمود و غرق‌ شدند و تمام‌ هلاك‌ شدند و اراضي‌ و اموال‌ و جواهرات‌ و زخارف‌ ‌آنها‌ نصيب‌ بني‌ اسرائيل‌ شد.

]

(آیه 115)- در نخستین مرحله می‌فرماید: و آن دو و قومشان را از اندوه بزرگ نجات دادیم» (وَ نَجَّیْناهُما وَ قَوْمَهُما مِنَ الْکَرْبِ الْعَظِیمِ).

چه اندوهی از این بزرگتر که بنی اسرائیل در چنگال فرعونیان جبار و خونخوار گرفتار بودند؟ پسرانشان را سر می‌بریدند، و زنانشان را به خدمتکاری و مردان را به بردگی و بیگاری وا می‌داشتند.